CECHY PROGRESYWNE RODZAJU
Cechą progresywną wielu Actinopterygii jest przemieszczanie się płetw brzusznych z ich pierwotnego położenia w kierunku gardzieli. U rozmaitych gatunków doszło do tego, że płetwy brzuszne znajdują się przed płetwami piersiowymi. Proces ten wynika ze specjalizacji płetw. W układzie pierwotnym obie pary płetw pełnią rolę stateczników. Późniejsze zmiany mogą być bardzo rozmaite; znamy nawet takie gatunki ryb, u których ciało jest sztywne, a głównym narządem ruchu są wiosłujące płetwy, jest to jednak bardzo rzadkie zjawisko. Najczęstszy podział funkcji między płetwami polega na tym, że płetwy grzbietowa i odbytowa grają rolę stateczników pionowych, przesunięte ku przodowi płetwy brzuszne są statecznikami poziomymi, natomiast stojące w połowie wysokości tułowia płetwy piersiowe działają w potrzebie jak hamulec, wywołujące gwałtowne zmiany kierunku przy działaniu jednostronnym. Tak np. działają płetwy dorsza. Płetwy niekiedy wypełniają również inne funkcje. Ich ubarwienie może np. od- siraszać inne ryby, rozrywać kontur, a dzięki temu ukrywać zwierzę, być sygnałem seksualnym itd.